(2SaiGon.vn) – Người Việt chỉ đọc không đến 01 cuốn sách/năm. Một con số khiến nhiều chuyên gia phải trăn trở. Hội sách TP. HCM ra đời như dịp nâng cao văn hóa đọc. Vậy là sau 1 tuần diễn ra, Hội sách Thành phố Hồ Chí Minh đã khép lại với những điều đáng ngẫm suy mà đau đớn lòng. Sách và người viết sách “hot’ vẫn là những “mác” nhà văn trẻ và rất trẻ. Bóng dáng những “cây đại thụ” nền văn học nhạt nhòa. Người Sài Gòn và văn hóa đọc Bên cạnh những cuốn sách thị trường vô hồn bán chạy thì đâu đấy vẫn thấy ánh sáng của niềm tin yêu về người Sài Gòn rất đáng trân trọng trong từng trang sách. Ngày ngày, đêm đêm vẫn có những người say sưa mò mẫm trong kho sách kia giá trị chân chính. Ai cũng bảo Sài Gòn hối hả, bôn chen và ngột ngạt. Nhưng ở đâu đấy, ta vẫn tìm thấy chút khoảnh khắc rất đỗi đáng yêu của người Sài Gòn. Không phải lòng tốt, sự hào sảng mà là nét đẹp trong văn hóa đọc đang dần “xếp” vào quên lãng. Khoảng chục năm về trước, cảnh tượng thường thấy trên xe, sân trường và nhiều nơi công cộng là các bạn trẻ, người lớn say sưa với các cuốn sách. Tuy nhiên, bây giờ hiếm thấy cảnh tượng người trẻ mải mê với những cuốn sách trên tay. Thay vào đó, họ bận rộn với smartphone hoặc máy tính. Vì công việc thường xuyên trò chuyện, tiếp xúc với giới trẻ, đôi lần tôi và các bạn đã cùng thảo luận về chuyện đọc. Nhiều bạn cho rằng việc đọc những thông tin nóng hổi về thể thao, thời sự, chuyện hậu trường showbiz với những cái title giật gân, khơi gợi sự tò mò, kèm hình ảnh sinh động trên điện thoại hay máy tính sẽ thích thú hơn nhiều so với những cuốn sách dày cộp, chằng chịt chữ là chữ. Cũng phải nói thêm, dường như trong dạy học bây giờ, văn hóa đọc không được “khuyến khích”. Điều đó thể hiện rõ ở việc thầy dạy theo kiểu “sao y bản chính” từ giáo trình, trò trả bài theo kiểu tương tự từ những điều thầy dạy. Văn hóa đọc người trẻ Sài Gòn đang bị “chết”. Trò không dám đưa những điều tự mình suy nghĩ, ý kiến, quan điểm cá nhân của mình vì sợ “sai đường”, sợ trái ngược quan điểm với thầy và SGK để rồi bị điểm kém. Còn ở cấp nhỏ hơn, học sinh chỉ cần thuộc lòng những điều trong SGK ấy là được. Đọc sách để làm giàu thêm vốn kiến thức của mình mỗi ngày, nhưng tiếc rằng, thói quen đó chỉ lưu giữ và phát triển được khoảng 5-7 năm về trước, khi điện thoại thông minh, sóng 3G và wifi cùng với những trang báo mạng chưa phát triển rầm rộ như bây giờ. Đọc sách, cũng là một cách sống chậm, để suy ngẫm những điều hay lẽ phải, kiến thức bổ ích mà sách mang lại. Không thể phủ nhận rằng, internet và những thông tin nhanh nó mang lại quả thực là tiện dụng, tuy nhiên, cũng nói thêm rằng, đọc nhanh, lướt nhanh thì quên cũng nhanh. Nó chẳng thể đọng lại lâu, ghi dấu ấn sâu sắc bằng những trang sách. Trước thực tế văn hóa đọc của người trẻ ngày càng ít đi, đã có không ít những tấm lòng nặng với sách bắt tay với nhau, tổ chức hoạt động để kết nối những tình yêu sách và lan tỏa thói quen đọc sách đến cộng đồng. Đường sách Nguyễn Văn Bình (Đường sách TP. Hồ Chí Minh) ra đời là một ví dụ. Một không gian dành cho sách được các bạn dựng lên ngay ở cái “rốn” Sài Gòn, cạnh Nhà thờ Đức Bà, Bưu điện Trung tâm và không gian cà phê bệt Sài Gòn. Khách đến có chỗ mát ngồi đọc, hoặc có thể mượn sách đứng hay ngồi đọc, hoàn toàn không tốn phí. Một không gian mở hoàn toàn, để những người nặng lòng với sách có thể trò chuyện, chọn cho mình cuốn sách hay và nhàn nhã đọc trong sáng chủ nhật. Và vẫn còn đó những hội sách, cuộc triển lãm sách, ngày hội sách, văn hoá đọc,… để giúp xây dựng và hình thành một nền tảng văn hoá đọc trong con người Sài Gòn, nhất là giới trẻ, học sinh, sinh viên – nhưng người chủ thực sự của đất nước. Hay nói đúng hơn đó cũng là một cách để khuyến khích mọi người, đặc biệt là giới trẻ đón nhận sách như một loại “thức uống” dành cho tâm hồn một cách thường xuyên, chủ động chứ phải đọc thụ động, đọc theo kiểu miễn cưỡng như hiện nay. Bên cạnh đó, thiết nghĩ, những nơi mà người trẻ có thể đọc sách như thư viện cũng nên thay đổi hướng phục vụ. Bởi lẽ, phần lớn thư viện hiện nay chỉ phục vụ giờ hành chính, vào những ngày đi làm trong tuần. Đó là những ngày học sinh, sinh viên bận đi học, người lớn bận đi làm. Văn hóa đọc Sài Gòn sẽ đi về đâu giữa dòng đời xuôi ngược, chỉ người trẻ Sài Gòn mới hiểu… Dương Văn
