Những cô nữ sinh thanh mảnh trong áo dài trắng, điệu đàng hai chân khép nép đi Solex đã từng làm thằng con trai mới lớn mê mẩn cái thần hồn.

Tìm lại nét xưa qua 2 quán cà phê vợt hơn nữa đời người ở Sài Gòn

Tàu ngoại ô nhắc nhớ thuở xa xưa tàu chợ

Thiếu nữ đi Solex xưa

Năm 69, vừa vào năm học lớp đệ tứ (lớp 9), má tôi mua cho tôi một chiếc xe Velo Solex (còn gọi là xe Velo) cũ – màu đen nguyên thủy không còn như xưa nữa – cái màu đen đặc trưng của xe Solex.

Lúc ấy, lũ bạn con trong lớp chúng tôi có đứa đã có xe hon da C50, xe PC thì xe Solex thuộc loại “cà ràng ông táo”, có từ thời Bảo Đại. Dù xe cũ nhưng tôi vẫn đắm đuối với nó và nghĩ rằng khi mình ngồi trên chiếc Solex thì sẽ rất là… mục diện thư sinh.

Hình dáng chiếc Solex đã ám ảnh tôi từ thời tiểu học khi tôi thấy cô giáo của mình rất đáng nể trên chiếc xe đen trùi trũi chạy lẹ hơn xe đạp.

Rồi khi vào trung học, hình ảnh những cô nữ sinh thanh mảnh trong chiếc áo dài trắng, điệu đàng hai chân khép nép đặt trên chỗ để chân nằm chính giữa thân xe, hoặc hờ hững đặt trên bàn đạp để gió vờn vòng eo thân áo làm cho những thằng con trai mới lớn mê mẩn cái thần hồn.

Các xe gắn máy như Mobylette, Honda, Goebel… đều có bộ máy nổ nằm chính giữa thân xe và để xe chạy được thì cần phải có bộ sên kéo bánh xe sau khi máy nổ.

Nhưng xe Solex thì ngược đời – chính cái bánh xe trước chạy để kéo bánh sau, ngay phía trước tay lái là một động cơ, có bình xăng con chứa chừng 1 lít rưỡi xăng treo trên tay lái. Động cơ này khi nổ sẽ làm cục đá gắn trong động cơ quay tròn.

Muốn cho xe chạy thì người lái thả động cơ ra để cục đá cạ vào bánh xe trước . Cục đá lăn thì bánh xe trước lăn. Bánh xe trước lăn thì kéo theo bánh sau chạy.

Nếu xe không nổ máy vì lý do nào đó thì chỉ cần kéo động cơ gắn vào một cái chốt cố đinh phía ghi đông thì bây giờ chiếc Solex đã trở thành chiếc xe đạp.

Giống như chiếc xe đạp nhưng Solex nặng hơn vì khung sườn làm bằng sắt để cân bằng cái đầu và đít xe. Nếu không cân bằng thì khi lái xe sẽ chỏng gọng.

Vì vậy Solex được người Pháp xem là một loại xe gắn máy “đờ mi” xe đạp.

A, cái xe nầy ngộ ta! 

Xe Velosolex do hai nhà sản xuất Pháp là Maurice Goudard và Marcel Mennesson cho ra đời tại Paris năm 1946.

Thời ấy, nước Pháp tự hào với “chiếc xe đạp tự động – la bicyclette qui roule toute seule”.

Xem lại báo Pháp cũ thấy hình nhiều ông tây to thù lù thượng nguyên người trên chiếc Solex thấy mà thương.

Có hai cách khởi động xe Solex.

Một là – như các tiểu thư từ tốn gắn đuôi áo dài vào phía sau “bọt ba ga”(yên sau), leo lên chiếc xe, đạp nhẹ “pe đan” vài cái lấy trớn rồi từ từ thả nguyên cái ề động cơ phía trước xuống để cục đá cạ vào bánh xe cho máy nổ.

Còn cách thứ hai thường dành cho bọn con trai “cu bồi”, muốn lấy le với mấy em gái tỉnh lẻ là đẩy cho xe chạy rồi nhảy lên yên (có cảm giác như phi ngựa) rồi đẩy động cơ ra.

Nếu gặp may thì chiếc Solex nổ ngay, còn nếu không thì xe Solex sẽ trở thành xe vừa “xô” (đẩy) còn chủ của nó thì “lết” theo.

Bây giờ xe Solex đã trở thành xe vừa xô vừa lết.

Xe Solex trông rất nữ tính nên loại xe này các cô thiếu nữ đi rất đẹp.

Bởi vậy, từ những năm 50 đến gần cuối 70, nữ giới Sài Gòn rất thích đi xe Solex vì phơi bày được cái đẹp nữ tính của mình.

Tôi rất đồng tình với một nhận xét “Có điều lạ, cũng là xe gắn máy, nhưng nhìn một cô gái ngồi trên chiếc Solex thấy rõ sự khác biệt với cô gái ngồi trên chiếc Mobylette. Hình như có đôi nét thanh tao, duyên dáng ở Solex mà ở Mobylette thì dứt khoát không có. Cũng vì lý do đó mà Sài Gòn thời ấy phụ nữ ít đi xe Mobylette.”

Và cũng Không nhà văn, nhà thơ nào ca ngợi những chàng trai đi Solex dù cho chàng trai đó đầy… nữ tính. Họ chỉ ca ngợi những nàng thiếu nữ mặc áo dài trắng, đầu đội nón lá và sau bọt ba ga có ràng một chiếc cặp da.

Một thời Solex Sài Gòn