Theo South China Morning Post, thời của những fan Kpop thụ động, chỉ ngồi yên một chỗ cổ vũ thần tượng đã qua.

Khi nền công nghiệp âm nhạc phát triển và đến giai đoạn bão hòa, người hâm mộ đã chủ động hơn, họ sẵn sàng nói lên quan điểm và chỉ trích gay gắt nếu thần tượng bị xúc phạm, đòi hỏi quá nhiều từ đơn vị quản lý.

Fansumer – thuật ngữ được ghép lại từ “fan” (người hâm mộ) và “consumer” (người tiêu dùng) ám chỉ cộng đồng fan cũng có thể mang đến lợi nhuận khổng lồ cho nghệ sĩ và công ty, nếu họ thích.

“Khán giả Kpop đủ khả năng giúp bản hit cũ leo lên vị trí đầu bảng xếp hạng âm nhạc trong dịp sinh nhật của thần tượng. Mặt khác, khi họ giận dữ, nghệ sĩ sẽ phải chịu tổn hại nghiêm trọng”.

Điều đó tương tự cách người tiêu dùng hoàn toàn có thể tẩy chay sản phẩm hoặc công ty mà họ cho rằng kém cỏi. Liên hệ với thực tế Kpop, các “fansumers” đã và đang yêu cầu đơn vị quản lý thay đổi cách thức vận hành, kêu gọi sa thải ngôi sao để thể hiện thái độ phản đối.

Khán giả thời buổi này như nắm trong tay quyền sinh sát nghệ sĩ.

Hashtag

Cách dễ nhất để nghệ sĩ được chú ý là tạo hashtag với dấu # – thao tác miễn phí và chiếm ít thời gian trên mạng xã hội.

Khi người hâm mộ nghĩ thần tượng bị ngược đãi hoặc bất kỳ lý do nào khác, họ sẽ đưa các hashtag lên Twitter, Instagram để tạo xu hướng, từ đó hút sự quan tâm của công chúng đối với vấn đề đang được đề cập.

Hashtag ở Kpop phổ biến nhất về nội dung liên quan đến YG và SM Entertainment – hai công ty quản lý nghệ sĩ hàng đầu xứ kim chi. Đơn cử như khi Lisa của Black Pink nghi bị YG ngược đãi, các fan sẽ đăng bài có hashtag #YGTreatLisaBetter (YG hãy đối xử với Lisa tốt hơn), hoặc #RespectLisa (Hãy tôn trọng Lisa).

Nhiều khán giả dùng Twitter để tìm kiếm hoặc đăng ảnh thần tượng, có những người không biết về vấn đề này trước đó cũng dễ dàng nhìn thấy tin tức nếu họ tìm kiếm tên Lisa.

Người hâm mộ treo hashtag gây áp lực lên SM Entertainment, kêu gọi công ty phải tôn trọng Lisa. Ảnh: SCMP.

SM Entertainment đối mặt vấn đề tương tự cách nay không lâu. Vào thời gian aespa ra mắt, khán giả chỉ trích công ty của nhóm vì không đưa ra tuyên bố rõ ràng về những gì xảy đến với những người khác cùng chung đơn vị quản lý – Irene của Red Velvet và Chanyeol của Exo – hai nghệ sĩ đối mặt với cáo buộc bắt nạt và gian lận.

“Nhiều người cho rằng SM cố che đậy scandal bằng chiêu giới thiệu nhóm nhạc mới. Bởi vậy, tương tự trường hợp của Lisa, khán giả đã có xu hướng hashtag #BoycottSM (Tẩy chay SM) để lan truyền tin tức và kêu gọi công chúng quay lưng với toàn bộ công ty”, South China Morning Post viết.

Tẩy chay cơ quan quản lý

Thực tế, nếu những màn khuấy đảo mạng xã hội bằng hashtag không tác động đến việc đưa ra phát ngôn hoặc sự thay đổi của công ty, người hâm mộ sẽ dùng cách mạnh hơn.

Họ sẽ tẩy chay bất kỳ nghệ sĩ nào nếu không hài lòng, và việc đầu tiên sẽ là từ chối mua album hoặc các sản phẩm ăn theo liên quan đến người nghệ sĩ đó.

Theo Dịch vụ phát thanh – truyền hình đặc biệt của SBS, vào tháng 8/2017, iKonics (fandom của iKON) tuyên bố sẽ tẩy chay nhóm nhạc 6 thành viên vì YG Entertainment đã phớt lờ yêu cầu của họ về việc thiếu chiến dịch quảng bá bằng tiếng Hàn, cũng như cáo buộc nhóm bị hủy nhiều sự kiện.

Làn sóng phản đối của iKonics tạo sức ép lớn, buộc YG Entertainment phải lên tiếng. Đại diện công ty khẳng định: “Mọi thứ chỉ là hiểu lầm. iKon đang làm việc liên tục cho album mới và lên sẵn kế hoạch gặp gỡ người hâm mộ thường xuyên hơn”.

Nhóm nhạc iKON nổi tiếng của Hàn Quốc gồm 6 thành viên. Ảnh: Billboard.

Theo South China Morning Post, fan Kpop khởi xướng vụ phản đối để ủng hộ nhóm nhạc nữ GFriend. Năm 2018, những chiếc gối to bằng người thật in hình ảnh của các thành viên trong nhóm được công ty quản lý Source Music tung ra thị trường. Mỗi chiếc gối có giá 60.000 won (56 USD). Bộ gối nằm trong 25 sản phẩm mới, gồm cả túi mua sắm. Các sản phẩm mới trị giá tổng cộng 1 triệu won.

Động thái này gây tranh cãi dữ dội trong cộng đồng người hâm mộ. Đa số ý kiến cho rằng những chiếc gối làm gợi nhớ đến “dakimakura” của Nhật Bản (gối ôm lớn có hình dạng tương tự như cơ thể người) và nó gần với món đồ kích dục.

Từ đây, động thái tẩy chay với từ khóa #GFRIEND_goods_not buying (không mua các sản phẩm GFRIEND) tác động lớn đến Source Music, buộc công ty phải thu hồi toàn bộ sản phẩm.

Biển đen im lặng

Năm 2008, khi còn là những tân binh, SNSD đã trở thành phép thử cho trào lưu black ocean – biển đen im lặng. Đây coi như cơn ác mộng khó diễn đạt bằng lời đối với giới ca sĩ.

Theo Channel Korea, trong Dream Concert – một trong những buổi hòa nhạc lớn nhất Hàn Quốc được tổ chức đều đặn mỗi năm, nhóm SNSD đã chứng kiến hiện tượng phần lớn khán giả cố tình tắt lighstick (gậy phát sáng) trong 10 phút.

Đó là thời gian 9 cô gái phải diễn trong bóng tối. Phía dưới sân khấu, khán đài đen kịt bao trùm lên toàn không gian, tạo ra cảm giác tối tăm đáng sợ.

SNSD trở thành nạn nhân của hiện tượng biển đen im lặng ở Hàn Quốc. Ảnh: Pinterest.

Khán giả cổ vũ nồng nhiệt cho Super Junior, Wonder Girls và TVXQ, nhưng im lặng trước sự xuất hiện của SNSD. Một số người còn hô tên Wonder Girls giữa lúc SNSD đang hát.

Tờ Koreaboo phân tích vào thời điểm đó, fan của TVXQ không thích việc các cô gái SNSD thân thiết với nhóm nhạc nam thông qua các dự án hợp tác, đơn cử như series phim ngắn quảng bá cho một hãng điện thoại.

Bởi vậy, SNSD mới bị công kích.

Những thông điệp công khai

Nói về cách chứng tỏ thái độ gay gắt, người hâm mộ Hàn Quốc có nhiều, trong đó phải kể hành động trực tiếp nêu thông điệp nơi công cộng.

Cuối tháng 5, tờ Dispatch công bố loạt hình Lee Seung Gi đưa bạn gái Lee Da In về thăm bà ngoại ở Gangneung bị phản đối kịch liệt. Khán giả sốc và không muốn nam thần tượng hẹn hò con gái của một gia đình tai tiếng.

“Fan tin rằng mối quan hệ này có thể làm hoen ố hình ảnh vốn thân thiện của Lee Seung Gi. Bằng cách nào đó, họ đã viết lên xe tải thông điệp: ‘Bạn không biết chuyện đó? Không sao cả. Nhưng bây giờ bạn nên biết. Gia đình cô ấy đã khiến rất nhiều người trở thành nạn nhân”. Nội dung này đề cập đến Lee Da In và cha dượng của cô – người có tiền án thao túng giá cổ phiếu.

Khán giả viết thông điệp trên xe tải, bóng bay để thể hiện sự bất bình. Ảnh: SCMP.

Khán giả trung thành của EXO kêu gọi #BoycottSM (Tẩy chay SM) do bất bình với cáo buộc “chân đạp nhiều thuyền”, yêu cùng lúc đến 10 người của thành viên Chanyeol.

Họ ra sức kêu gọi SM Entertainment lên tiếng làm rõ thông tin, nhưng đổi lại chỉ là sự im lặng. Chính vì lẽ đó, khán giả quyết định viết thông điệp trên các quả bóng bay, yêu cầu Chanyeol rút khỏi nhóm.