Theo số liệu mới cập nhật của Ngân hàng Nhà nước, cuối tháng 8/2022, tiền gửi của khách hàng tại hệ thống Tổ chức tín dụng (TCTD) là hơn 11,3 triệu tỷ đồng, tăng 3,37% so với cuối năm 2021.

Tốc độ tăng trưởng huy động tiền gửi chậm lại kể từ đầu quý 3/2022.

Trong tháng 7, tháng 8, tiền gửi của các tổ chức kinh tế đã sụt giảm tới hơn 171 nghìn tỷ đồng, trong khi tiền gửi của dân cư có tăng trưởng nhưng không nhiều (tăng hơn 17 nghìn tỷ đồng). Theo đó, tổng tiền gửi tại hệ thống đã giảm gần 154 nghìn tỷ đồng chỉ trong 2 tháng.

Cụ thể, tiền gửi dân cư tăng trưởng dương trong 8 tháng liên tiếp, đưa số dư của nhóm khách hàng này hơn 5,63 triệu tỷ đồng, gần đuổi kịp tiền gửi của khách hàng doanh nghiệp (hơn 5,67 tỷ đồng).

Trước đó, tiền gửi của doanh nghiệp tăng mạnh giai đoạn 2020-2021 và lần đầu tiên vượt tiền gửi dân cư vào tháng 11/2021. Xu hướng đảo chiều từ đầu năm 2022 khi nhóm khách hàng dân cư lại là động lực tăng trưởng chính cho huy động vốn toàn hệ thống TCTD.

Việc tiền gửi doanh nghiệp sụt giảm mạnh 2 tháng liên tiếp đã kéo nguồn vốn huy động chung của toàn hệ thống chỉ tăng 3,37% trong 8 tháng đầu năm, dẫn đến chênh lệch lớn với tăng trưởng tín dụng.

Theo Ngân hàng Nhà nước, tính đến nay, huy động vốn tăng khoảng 4,6% so với đầu năm, tức chỉ bằng 1/3 so với tốc độ tăng trưởng của tín dụng, đặt ra thách thức đối với hệ số sử dụng vốn của hệ thống ngân hàng rất cao, cũng gây quan ngại về thanh khoản của hệ thống ngân hàng vì có huy động được tiền được mới cho vay được nền kinh tế.

Trong bối cảnh đó, với áp lực bảo đảm nguồn vốn để có thể bảo đảm thanh khoản cho các tổ chức tín dụng cũng như có nguồn vốn để cung cấp tín dụng cho nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước đã điều chỉnh các mức lãi suất điều hành từ tháng 9 và gần đây nhất là từ 24/10 điều chỉnh lần 2, tăng lãi suất điều hành và tăng lãi suất trần huy động của các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng.

Điều này bảo đảm cho các tổ chức tín dụng có khả năng huy động thêm được nguồn vốn để bảo đảm an toàn thanh khoản, và thứ hai là có điều kiện để cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế.

Hiện các ngân hàng trung ương trên thế giới, điển hình là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất nhanh và rất mạnh khiến cho đồng tiền nội tệ của các nước mất giá theo. Các nước sau đó tiếp tục tăng lãi suất với hai mục tiêu: một là chống lạm phát trong nước, hai là chống đỡ sự giảm giá của đồng nội tệ so với USD.

Vì vậy, việc tăng lãi suất của NHNN là phù hợp với điều kiện kinh tế vĩ mô trong nước cũng như bối cảnh quốc tế khi nền kinh tế của chúng ta có độ mở lớn, hội nhập sâu rộng kinh tế quốc tế.