Những tác động tâm lý và thực tế

Giới đầu tư quốc tế tỏ rõ sự bất an khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) liên tiếp đưa ra những cảnh báo quan trọng về việc sẽ tìm mọi cách để kiềm chế lạm phát. Với số liệu chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 9/2022 vượt kỳ vọng mới được công bố, thực tế Fed chưa thật sự làm chủ được tình hình nên việc định chế này tiếp tục mạnh tay tăng lãi suất đồng USD là có thể hiểu được.

Điều này dẫn đến việc chính sách điều tiết tỷ giá từ phía Ngân hàng Nhà nước cũng gặp sức ép tăng theo, phản ánh tiêu cực đến chứng khoán.

Trong khi đó, thị trường trong nước cũng chịu tác động tâm lý nặng nề sau khi thông tin liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Hiện tượng “nội công, ngoại kích” này là giọt nước tràn ly khiến VN-Index và VN30 lao dốc và kéo theo các phiên “bán hoảng loạn” trên thị trường trong nước.

Đồ thị vận động từ các tài sản quan trọng.

Thực tế, bức tranh tài sản trên thị trường hiện tại không có nhiều thay đổi, khi vận động của các tài sản duy trì trạng thái phân cực. Cụ thể, lãi suất trái phiếu tiếp tục thống trị thị trường với trạng thái tăng mạnh. Trong khi đó, các chỉ số chứng khoán lẫn tài sản đầu tư rủi ro “cố thủ” vùng chu kỳ giảm mạnh. Đặc biệt hơn, trạng thái vận động từ chỉ số VN-Index gần như chạm vùng thấp nhất và vượt mặt S&P500 trong cuộc đua tiêu cực này.

Liệu đã đủ hấp dẫn dòng tiền mới tham gia?

Nhìn nhận một cách khách quan, thay đổi lớn nhất của chỉ số VN30 trong tuần qua không phải là điểm số, vì nếu như đầu tuần, thị trường giảm mạnh, thì 3 phiên giao dịch cuối tuần ghi nhận quá trình phục hồi khá ấn tượng. Kết phiên cuối tuần, VN30 không bị mất đi ngưỡng cản tâm lý tròn số 1.000 điểm, mà ngược lại còn mang đến hy vọng cho nhà đầu tư về khả năng tạo đáy ngắn hạn.

Đồ thị kỹ thuật VN30 đến ngày 14/10/2022.

Phiên giao dịch tăng điểm thứ 3 liên tiếp trong tuần cho thấy dòng tiền mua “bắt đáy” đã bắt đầu hành động. Thực tế, thị trường vẫn đang trong một xu hướng giảm, thì hành động mua lên không được ủng hộ nếu không cân nhắc đến yếu tố định giá. Với việc nhiều cổ phiếu trụ, đặc biệt là nhóm cổ phiếu ngân hàng giảm sâu, chiết khấu giá cổ phiếu đã được đưa mức thấp nhất trong nhiều năm qua.

Đây là lý do kích hoạt lượng tiền mới đứng ngoài tham gia vào thị trường. Nhưng cũng không thể phủ định sự hấp dẫn từ chỉ báo RSI khi liên tiếp quá bán trong nhiều tuần và phục hồi trở lại từ mức thấp nhất kể từ tháng 5/2022.

Chiến lược “canh mua khi dòng tiền bắt đáy tham gia”

Nếu bỏ qua yếu tố tiêu cực từ thông tin thị trường, có thể hợp đồng phái sinh đã có thể tạo được đáy sớm hơn. Phe Short cơ bản đã không muốn ép chỉ số VN30F1M giảm thêm, vì đà rơi đã phân kỳ mạnh so với nhịp giảm từ thị trường chung, tạo cơ sở cho thế lệnh Arbitrage xuất hiện.

Nhưng chính vì sự hoảng loạn của dòng tiền cơ sở, vị thế Hedge được tăng cường và đây là lý do chính khiến phe Long thất thủ trong quá trình bảo vệ hỗ trợ giá.

Về mặt kỹ thuật, vận động từ hợp đồng tháng 10/2022 thật sự tiêu cực khi không có nhiều thời điểm giá hồi. Nhà đầu tư cũng xác định rủi ro giao dịch rất lớn khi giá biến động trên dưới 30 điểm mỗi phiên. Đây cũng là lý do khiến thị trường hấp dẫn về mặt ngắn hạn lướt sóng intraday, thể hiện qua thanh khoản phái sinh tăng cao đột biến.

Đồ thị VN30F1M, cung giờ 1H. 14.10.2022.

Nhưng khi thị trường hoàn toàn bị chiếm ưu thế bởi phe Short, thì cũng chính là lúc các vị thế Short mới sẽ khó tìm thấy cơ hội tham gia. Hành động đóng vị thế Short với khối lượng lớn cũng chính là động lực hỗ trợ để phe Long đẩy mạnh bắt đáy. Điểm hấp dẫn đã bắt đầu xuất hiện với việc chênh lệch Basis kéo giãn đến hơn -13 điểm, và giá tạo mẫu hình Vai – Đầu – Vai đảo chiều với độ tin cậy cao.

Do vậy, nhà đầu tư có thể cân nhắc hành động khi đáy ngắn hạn từ chỉ số VN30 được xác nhận. Tuy nhiên, việc giải ngân chỉ nên thực hiện khi VN30F1M kiểm chứng thành công vùng đệm 1.050 điểm.

Điều này được ủng hộ từ trạng thái vênh âm cao của thị trường và phe Long đang được “chiết khấu” rẻ hơn để bù đắp cho hành động bắt đáy rủi ro. Nhưng ngược lại, trường hợp mẫu hình vai đầu vai kinh điển này bị phá vỡ, xu hướng giảm được kỳ vọng tiếp diễn với việc giá chính thức xuyên thủng nền 1.000 điểm. Trong kịch bản đó, hành động Short có thể hợp lý.