Theo thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính), xuất khẩu gạo nửa đầu tháng 2 (từ ngày 1 – 15.2) đạt 150.944 tấn, trị giá 104,33 triệu USD. Lũy kế từ đầu năm đến ngày 15.2, xuất khẩu gạo đạt 663.209 tấn, trị giá 466,6 triệu USD. Giá gạo xuất khẩu bình quân 703,5 USD/tấn.

So với cùng kỳ năm 2023, lượng gạo xuất khẩu đã tăng 14,4% (tăng hơn 83.000 tấn); trong khi đó, trị giá xuất khẩu tăng tới 53% (tăng gần 161 triệu USD).

Mức giá xuất khẩu gạo bình quân 703,5 USD/tấn, tăng tới 33,65% so với cùng kỳ năm 2023 (chỉ đạt khoảng 526 USD/tấn).

Trước đó, năm 2023 xuất khẩu gạo cũng thu về các con số khá ấn tượng với 8,1 triệu tấn và 4,68 tỉ USD, lần lượt tăng 14,4% và 35,3% so với năm trước.

Năm 2023, thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam là ASEAN, chiếm tới 61% trong tổng lượng gạo xuất khẩu của cả nước với 4,9 triệu tấn, tăng 24% so với năm trước. Ngoài ra, gạo Việt Nam còn xuất khẩu sang các thị trường khác như Trung Quốc, Ghana…

Không neo lâu ở giá cao, giá gạo xuất khẩu những ngày gần đây của Việt Nam và các nước giảm về khoảng 600 USD/tấn. Cạnh đó, giá lúa gạo nguyên liệu tại ĐBSCL cũng giảm hơn 1.000 đồng/kg trong tuần qua.

Cụ thể, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), so với ngày 21.2, trong ngày 22.2, giá gạo xuất khẩu 5% tấm đạt 690 USD/tấn, giảm 19 USD/tấn; giá gạo 25% tấm đạt 584 USD/tấn, giảm 20 USD/tấn; giá gạo 100% tấm giữ nguyên ở mức 508 USD tấn.

Giá gạo 5% và 25% tấm của Việt Nam thấp hơn một chút so với gạo Thái Lan cùng loại. Trong khi đó, giá gạo 100% tấm cao hơn giá gạo cùng loại của Thái Lan 25 USD/tấn.

Một số chuyên gia cho rằng, nguyên nhân giá lúa gạo giảm chủ yếu do tâm lý. Các nhà nhập khẩu gạo biết Việt Nam đang vào vụ thu hoạch lúa lớn nhất trong năm nên chưa vội mua vào mà chờ giá tốt. Đây là điều bình thường những năm qua, tuy nhiên năm nay do giá gạo Việt Nam ở mức khá cao nên mức giảm mạnh hơn.

Cạnh đó, một trong những khách mua gạo lớn là Indonesia vừa ký được hợp đồng 500.000 tấn vào cuối tháng 1 với Việt Nam, Myanmar và Pakistan. Ngoài ra, những diễn biến gần đây trước kỳ bầu cử ở Ấn Độ cũng khiến các nhà nhập khẩu chưa vội “chốt đơn”.

Dự báo, xu thế giảm của giá gạo sẽ không kéo dài. Giá gạo xuất khẩu sẽ còn biến động theo chiều hướng tăng trong năm 2024, do nguồn cung bị thắt chặt.

Đề cập chuyện xuất khẩu gạo trong năm nay, ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT), cho biết dù diện tích lúa có xu hướng giảm nhưng kế hoạch sản xuất năm 2024, ngành trồng trọt vẫn đặt mục tiêu giữ vững diện tích gieo trồng lúa 7,1 triệu ha, sản lượng lúa thu hoạch trong năm đạt trên 43 triệu tấn. Việt Nam vẫn đảm bảo xuất khẩu từ 8 triệu tấn gạo trở lên.