Đôi khi món ăn bình dị như xôi mà ăn hoài không biết ngán. Nhắc đến xôi, dân sành ăn Sài thành chắc phải kể đến hàng trăm câu chuyện về đủ thể loại xôi. Gánh xôi hơn nửa đời người Đã nói về những gánh xôi “sống” ở Sài Gòn hơn nửa thế kỷ thì không thể không nhắc đến gánh xôi “huyền thoại” của bà cụ Nguyễn Thị Kiệm nằm ở ngã tư Lê Thánh Tôn – Pasteur. Gánh xôi bây giờ đã được truyền cho con cháu của bà nhưng hương vị xôi vẫn y như cũ. Theo lời kể lại, gánh xôi của gia đình bà Kiệm có mặt ở Sài Gòn từ 60 năm trước. Tha hương từ Bắc vào Nam, gánh xôi này nuôi sống cả gia đình bà sau bao biến thiên thời cuộc. Nay dù cuộc sống gia đình có khá hơn ngày xưa nhưng bà Kiệm vẫn bám trụ với nghề. Giữa một Sài Gòn phát triển nhanh chóng từng giây từng phút, giữa một thành phố lớn năng động có lắm món ăn sang trọng thì gói xôi bắp và xôi vò ở ngã tư này vẫn giữ nguyên cái hồn của nó trong bọc lá chuối đơn sơ. Nói về gánh xôi này, bạn Thanh Xuân, đang đi du học tại Úc về kỹ thuật viên xét nghiệm – một trong những khách hàng mê ăn xôi bắp hàng này bộc bạch: “Sài Gòn chưa xa đã nhớ! Cứ mỗi lần có dịp về thăm nhà là tôi lại chạy ra đường để ăn vặt. Và dĩ nhiên, tôi nhớ nhất gói xôi bắp ở đây. Bắp dẻo, béo mà không hề ngậy ngán, khác xa với những nơi khác. Xôi được nấu theo đúng phong cách của người bắc”. Nhờ hương vị nguyên thủy của gánh xôi mà không ít lần chủ nhân của nó xuất hiện trên khắp các phương tiện truyền thông báo chí từ trong nước đến quốc tế. Tồn tại gần 25 năm, gánh xôi nằm ở góc đường Sương Nguyệt Ánh – Cách Mạng Tháng Tám quyến rũ lòng bao thực khách. Gánh xôi không tên không tuổi và đôi khi thực khách không nhớ nổi tên cô chủ, nhưng họ chẳng thể nào quên mùi vị của gói xôi gà. Gánh xôi 25 năm ở góc đường Sương Nguyệt Ánh – Cách Mạng Tháng Tám. Gánh xôi thường bán từ khoảng 2 giờ trưa đến khi nào hết hàng thì thôi. Do xôi ngon, khách lại đông nên lắm khi đã ghé ngang gánh hàng xôi mà vẫn không được ăn là chuyện thường tình. Cô chủ hàng cho biết: “Ngoài thịt gà xé, xôi còn có trứng non nữa! Nhưng muốn ăn trứng non thì phải đi sớm vì món này được khá nhiều người yêu thích. Tôi không dùng nước tương như tại một số hàng xôi khác, mà chan thêm nước béo, thịt gà đậm đà vừa ăn. Giá một gói xôi thịt gà xé là 20.000 đồng, xôi đùi gà góc tư là 50.000 đồng. Xôi bắp thì tôi bán giá mềm hơn, chỉ có 12.000 đồng”. Xôi ở đây được gói trong lá chuối chứ không phải gói bằng giấy bóng như các nơi khác. Cô chủ cho biết lá chuối không chỉ giữ hơi ấm cho xôi mà còn không độc hại như bọc ni lông. Đã mê xôi thì không thể không đến! Đầu tiên phải kể đến quán xôi Number One trên đường Nguyễn Trung Trực, gần chợ Bến Thành. Ở đây có đủ loại từ xôi gà, xôi bắp, xôi chiên, xôi phá lấu, xôi lạp xưởng đến xôi vò. Xôi được nấu dẻo, thơm ngon. Giống như ở gánh xôi Sương Nguyệt Ánh, thịt gà xé và lòng gà ăn kèm được ướp đậm đà. Do nằm ở mặt tiền lại có ghế ngồi khang trang nên giá xôi cao hơn. Thực khách cũng có thể ngồi tại nhà hoặc ở công ty đặt hàng xôi gà Number One qua điện thoại. Giá dao động từ 20.000 – 55.000 đồng/phần. Thực khách cũng có thể ghé chợ Bà Chiểu để đến với một trong những quán xôi nổi tiếng nhất nhì Sài thành: xôi gà Bà Chiểu nằm ở góc đường Vũ Tùng – Bùi Hữu Nghĩa. Xôi ở đây được đa phần thực khách yêu thích bởi nếp dẻo cùng hương vị của món gà chiên giòn không đâu sánh bằng. Bạn Mỹ Liên ở Bình Thạnh, một người ghiền xôi quán này chia sẻ: “Quầy xôi được bán từ 3 giờ chiều cho đến tầm 10 giờ đêm. Nhiều người bị “hớp hồn” bởi xôi gà chiên giòn, nhưng riêng tôi lại thích nhất xôi xá xíu. Xá xíu mềm, vừa nạc vừa mỡ nên ăn rất ngon. Nước xốt của thịt xá xíu có pha thêm một ít ruốc chấy nên càng ăn càng ghiền. Nêm thêm mỡ hành và một ít tương ớt thì tuyệt vời, sẽ khiến bạn “buộc” phải ghé gánh hàng này ăn hoài. Bạn có thể vừa thưởng thức thịt gà vừa nếm được xá xíu khi mua gói xôi thập cẩm”. Nhắc đến xôi “nhà xác” nhiều người thấy rùng mình, nhưng xe xôi này chẳng xa lạ gì với dân ghiền xôi. Theo lời kể lại của anh Bảo Minh – chủ quán thì xe xôi này đã bán được 40 năm: “Xe xôi của gia đình chúng tôi đã chuyển qua nhiều địa điểm. Hiện tại xe xôi nằm ở số 409 Trần Phú, Q.5 được 10 năm. Người ta gọi xôi gia đình tôi là xôi nhà xác vì xe xôi này nằm gần nhà tang lễ của Bệnh viện An Bình”. Điểm khiến xôi nhà xác nổi tiếng là vì món xôi mặn không có nhiều loại thịt, chả nhưng lại có lạp xưởng ngon và vị ruốc đặc biệt. Điểm cộng của xôi ở đây là nước tương được làm theo phương pháp bí truyền. Xôi được bán từ 4 giờ chiều đến khuya. Có tuổi đời tương đương với gánh xôi của bà Kiệm, xe xôi Tám Cẩu ở góc ngã tư Cao Thắng – Điện Biên Phủ là xôi gia truyền của gia đình chị Hà Thị Lượng. Chị Lượng cho biết xôi của quán sở dĩ dẻo ngon đặc biệt là nhờ nấu hai lửa cùng với nước dừa. Thay vì ăn xôi với thịt gà, hay pa tê… thì xôi Tám Cẩu được ăn chung với thịt heo luộc. Ngoài những quán xôi trên, thực khách có thể thưởng thức thêm xôi Bình Tiên nằm ở đường Minh Phụng. Quán xôi này đã bước sang tuổi 30, rất nổi tiếng với xôi mặn và xôi cade. Xôi chè Bùi Thị Xuân có độ tuổi 39, là một trong các địa chỉ được tín đồ yêu xôi lựa chọn. Với những quán xôi lâu đời này, ai cũng có thể khẳng định rằng Sài Gòn là thiên đường của những người mê xôi. Ảnh: Giang Vũ Theo Đào Minh/Thanh niên