Nghề mành trúc ở huyện Củ Chi, TP.HCM có từ trước năm 1970, các cơ sở sản xuất tập trung ở xã Tân Thông Hội và Phước Vĩnh An, Tân Phú Trung.

Từ xa xưa mành trúc là một vật dụng khá quen thuộc, được dùng để ngăn giữa các phòng, và còn được xem là bức tranh trang trí ở trong nhà. Đến nay sản phẩm độc đáo này đã được nhiều nước trên thế giới ưa chuộng và đón nhận.

Để làm nên một sản phẩm mành trúc hoàn thiện, người thợ phải lựa chọn loại trúc có phần ngọn dài khoảng 3-5cm, có màu hơi ngà và bóng. Trúc thu hoạch sẽ được ngâm nước bồ hòn để tăng độ bóng đẹp, ăn sơn cho trúc.

Sau đó là công đoạn phơi khô, cắt từng đoạn nhỏ, rồi xỏ kẽm. Tiếp theo, những người thợ giật mành, móc kẽm, cuối cùng là công đoạn sơn trúc.

Nguyên liệu trúc chủ yếu lấy từ các tỉnh Cà Mau, Tây Ninh và huyện Củ Chi, TP.HCM.

Ông Nguyễn Văn Bèn cho biết, mỗi tháng cơ sở của ông xuất ra thị trường khoảng 10 ngàn chiếc mành trúc, chủ yếu xuất sang các nước châu Âu, Mỹ và Nhật Bản, mỗi chiếc mành trúc có giá trung bình từ khoảng 150 ngàn đến 300 ngàn đồng.

Sản phẩm chủ yếu bán chạy vào dịp cuối năm và mùa hè.

Để tạo nên một chiếc mành trúc bắt mắt, đòi hỏi người thợ phải thực hiện khéo léo và tỉ mỉ.

Chị Diệu (30 tuổi) làm nghề 15 năm nay tâm sự, để làm nghề này không chỉ yêu nghề mà đòi hỏi người thợ phải có đôi tay khéo léo.

Ông Phong đã gắn bó với công việc này hơn 30 năm nay.

Để tạo nên các họa tiết và phối cảnh sinh động, người thợ phải phối nhiều loại sơn với nhau.

Là người làm nghề lâu nhất, hơn 50 năm kinh nghiệm trong nghề anh Văn đang thực hiện bức họa mành trúc tháp Eiffel để giao hàng cho một đơn vị đặt hàng từ Pháp.

Ông Bèn chia sẻ: “Thời hoàng kim, làng nghề mành trúc có đến 54 cơ sở sản xuất, nhưng hiện nay do nguồn nguyên liệu trúc cạn kiệt nên nhiều cơ sở phải đóng cửa hoặc chuyển sang làm công việc khác”.

Khi sơn mành trúc, những người thợ không dùng cọ mà dùng một miếng xốp để thể hiện họa tiết lên mành trúc.

Mành trúc mang đến cảm giác nhẹ nhàng, thoải mái mỗi khi một cơn gió thoảng qua tạo nên tiếng lao xao.

Mỗi bức mành trúc gần như một tác phẩm nghệ thuật, nơi người thợ sơn thoả sức sáng tạo bằng những bức vẽ với các gam màu khác nhau, có thể là tranh phong cảnh, tĩnh vật, con người.