Khi mà công nghệ thu tiếng đồng bộ chưa “phủ sóng” thì lồng tiếng là một khâu, thậm chí coi là phần “hồn” quan trọng cho bất kỳ bộ phim nào lên sóng. Họ, chỉ thấy tiếng mà không thấy hình, được coi là những “chiến sĩ thầm lặng” góp phần làm nên thành công cho một bộ phim. TGĐA đã có dịp được tâm tình cùng nghệ sĩ lồng tiếng Thùy Lan, người có thâm niên trên 30 năm trong nghề và giúp chúng ta hiểu thêm nhiều chuyện bi hài với công việc của những người “bán phổi” trong làng phim này Nghề viết thư thuê ở Sài Gòn Nghề đọc truyện và cho thuê sách ở Sài Gòn Diễn viên lồng tiếng Thuỳ Lan Tâm tình người trong cuộc Cô Thùy Lan năm đã bước vào tuổi thất tuần, ba mẹ gốc người Huế, nhưng sinh ở Bình Định vào Sài Gòn sinh sống nên nói tiếng của ba miền ngon lành. Cô cũng từng là ca sĩ trước năm 75, sau đó tham gia các đoàn kịch của các diễn viên gạo cội như Thẩm Thuý Hằng, Kim Cương, Bông Hồng… Nghệ sĩ Thùy Lan chia sẻ cơ duyên vào nghề, đó là lần gặp gỡ sư phụ lồng tiếng thế hệ đầu tiên Hồng Phúc ở rạp Long Vân, chỉ cần nghe Thùy Lan hát là ông chạy tới phán liền: “Sáng mai lên phòng thu ở Thi Sách gặp anh nhé”. Lần đầu tiên thử lồng tiếng là vai… cô cave dài 6 phân đoạn phim Con thú tật quyền của đạo diễn Hồ Quang Minh. Và chỉ sau lần đầu tiên ấy, sư phụ Hồng Phúc hớn hở bảo: “Ngày mai, mày vào đây làm chính thức luôn đi”. Sau 5 năm làm nghề, vì kinh tế gia đình khó khăn, Thùy Lan xin tạm nghỉ và cứ nghĩ đã hết duyên với nghề thì một thời gian dài sau đó, chú Phúc lại cho người tìm đến tận nhà, giao tiếp vai bà già người Thượng trong phim Anh hùng Núp. Và thế là, lần quay trở lại đó kéo dài suốt 30 năm, cho đến tận ngày hôm nay. Khán giả nào thân quen, cứ mỗi lần thấy mặt diễn viên Ánh Hoa, Uyên Trinh, Thanh Hiền, má Phi Điểu… là y như rằng họ biết đó là do Thùy Lan lồng tiếng, bởi chất giọng rất đặc trưng. Nghệ sĩ Thùy Lan chia sẻ: “Nghề này hợp vai là lên, tuy lương không thể bằng ca sĩ, nhưng nếu biết chắt chiu vẫn có thể mua nhà sắm xe. Trung bình một tập phim được 500 ngàn nhưng phim bây giờ ít, phải cạnh tranh nhau nên các nhóm cứ ngầm hạ giá nên cũng buồn. Đã vậy, nhiều lúc phim lên sóng rồi vẫn chưa thu được tiền, thậm chí không được trả lương vì chủ phim thua lỗ. Nhiều diễn viên bị quỵt tiền còn lên báo kêu trời, hy vọng đòi được tiền, chứ như bên lồng tiếng là xem như thua trắng luôn…”. Theo nghệ sỹ Thùy Lan, thị trường lồng tiếng hiện giờ có vài nhóm nổi bật như: Phước Trang, Đạt Phi, Mộng Vân, Bảo Châu, Huy Mai Ka… là phủ sóng phim Việt phía Nam. Hiện, nghệ sỹ Thùy Lan còn sống được là nhờ các dòng phim ngắn phát trên youtube của các bạn trẻ. Cô chia sẻ: “Có những lần nhận show ở tuốt Bình Dương, phải đi xe tự túc. Nếu nghệ sĩ đi tỉnh được tăng lương gấp 3 – 5 lần thì người lồng tiếng catse vẫn y nguyên, may nhờ mấy đứa nhỏ cho đi quá giang nên cũng đỡ. Nghề này cũng na ná như nghề cascadeur, ít ai biết mặt mình. Lâu lâu đi chợ, nhiều người nghe giọng của cô quen quen, họ reo lên ‘Bà này đóng phim nè…’ làm mình vui gần chết. Họ nhận ra tôi là Ánh Hoa trong Đồng tiền xương máu, bà mẹ chồng tàn ác với con dâu trong Giông tố cuộc đời. Họ nói vanh vách từng vai diễn, vui nhất là sau đó không lấy tiền mua rau, họ bảo: Ủng hộ nghệ sĩ thầm lặng…”. Đó là niềm vui, còn nỗi buồn thì nản nhất là nhiều diễn viên vô ý, vừa nghe lồng tiếng xong là phán ngay giữa đám đông: “Chị lồng tiếng vậy là chết vai em rồi…”. Nhiều lần tức quá, cô trả vai cho người đó… tự lồng tiếng. Kết quả phim chiếu ra, vai hư thiệt, lúc đó có hối cũng không còn kịp bởi thu tiếng trên hiện trường và cảm xúc lúc lồng tiếng là hai kỹ năng hoàn toàn khác nhau. Với nghề này, giọng nói chính là “vốn làm ăn”, may mắn nhất với cô là nhờ Tổ nghiệp thương nên nhiều lúc đóng vai điên la hét liên tục khàn cả giọng, vậy mà ngày sau tự nhiên ngọt trở lại, mừng lắm. Hiện hạnh phúc nhất với cô Lan là trong nhà đã có hai đứa cháu nối nghiệp là Ngô Lợi và bé Ngọc Khánh mới 11 tuổi nhưng đã có 8 năm trong nghề. Cô bé này có chất giọng rất siêu, biết câu thoại nào sai là bé xin đạo diễn sửa liền. Diễn viên lồng tiếng Ngô Lợi Bé giỏi đến nỗi nhiều người năn nỉ vui: “Con ơi đừng có lớn để chú còn nhờ dài dài nhé”. Cô bảo: “Nàng ta cũng lộn xộn lắm, đang lồng tiếng ngon lành, trở chứng là đòi ngủ, đòi ăn, mà ăn ngon mới chịu… Bé Ngọc Khánh mới 11 tuổi nhưng đã có 8 năm trong nghề Có lần dẫn đi đóng quảng cáo, thấy nhiều câu thoại sai, cô bé lên tiếng cảnh báo luôn: Chú ơi, mấy câu này con chưa cảm, coi bộ bất ổn nè, chú có cho con sửa thoại lại được không? Nếu không có chuyện gì con không chịu trách nhiệm nhé”. Công việc thầm lặng của người phía sau màn ảnh Để trở thành một nghệ sĩ lồng tiếng đích thực theo cô Lan không có gì khó, bởi công việc này không cần ở ngoại hình, không cần đầu tư trang phục hay kỹ năng diễn xuất… Nhưng điều quan trọng nhất là phải có chất giọng. Giọng trầm khàn vào vai lão, độc ác. Nếu chất giọng thanh dễ vào vai mùi, còn giọng “chua chát” hay đỏng đảnh sẽ vào các vai ác còn gọi là phản diện. Lồng tiếng phim được chia theo từng nhóm riêng biệt, cao cấp thì có phim hoạt hình của nước ngoài. Dạng phim này thường thu hút các nghệ sĩ nổi tiếng như Thành Lộc, Trấn Thành, Minh Hằng, Đông Nhi, Mr Đàm… và tất nhiên catse sẽ là nhưng con số kỷ lục. Đông Nhi lồng tiếng cho phim Cơn mưa thịt viên 2 Đàm Vĩnh Hưng cũng từng lồng tiếng cho bộ phim Mèo đi hia Theo cô Thuỳ Lan, những ai được chọn phải qua khâu casting gắt gao, do người nước ngoài kiểm duyệt, qua được khâu này xem như… trúng mánh. NSUT Thành Lộc lồng tiếng trong bộ phim hoạt hình Xì trum 2 Nguyễn Hậu, một diễn viên kỳ cựu cũng phấn khởi cho biết: “Khi Đạt Phi trưởng nhóm lồng tiếng phim hoạt hình mời đến thử giọng, rồi bắt tay vào làm việc chỉ một ngày rưỡi tôi “lượm” được trên chục triệu, so với mức giá đóng phim 500 ngàn một phân đoạn thì tôi thấy mình như trúng số. Tuy nhiên công việc này không thường xuyên lắm vì phải hợp vai, nếu lồng tiếng thường xuyên, tôi nghĩ mình sẽ giàu trong thời gian ngắn…”. Diễn viên Nguyễn Hậu cũng từng lồng tiếng cho phim hoạt hình Với phim chiếu rạp, tưởng dễ nhưng lại rất khó ăn vì phải diễn sao cho khớp từng khẩu hình của diễn viên. Có lúc diễn viên thoại rất trời ơi ở ngoài hiện trường, có người khớp quá diễn không được, đạo diễn cho đếm số từ 1 đến 10, đặc biệt có người chỉ nói nhảm, pha rất nhiều câu chửi thề nghe rất hài hước, khiến bộ phận lồng tiếng phải đổ mồ hôi hột, phải dò lại câu thoại, rồi thoại đúng với khẩu hình, những lần như vậy xem như tá hoả “tam tinh” luôn. Trần Thành Bù lại, ở những bộ phim nước ngoài tưởng khó, nhưng chỉ cần nắm vững nội dung, thoại ào ạt rồi nhờ vào bộ phận kỹ thuật hiện đại chỉnh ăn khớp, lại trở nên dễ dàng. Nghệ sỹ lồng tiếng Thế Phương là gương mặt chuyên lồng tiếng cho phim bộ TVB Riêng ở bộ phận lồng tiếng cho các phim bộ từ Hàn Quốc, Hong Kong, Philippines, Thái Lan, Ấn Độ… sẽ trở nên dễ dàng hơn với những diễn viên chuyên nghiệp được nhiều khán giả yêu thích hàng chục năm qua như Thế Phương, Bích Ngọc, Bá Nghị và Thế Thanh… Nó thú vị ở chỗ, một diễn viên có thể lồng tiếng cho ba nhân vật từ vai bà ngoại, bà mẹ rồi em bé… cùng một thời điểm vẫn tỉnh bơ như không có gì. Dòng phim này tương đối phong phú và bình ổn, nên thu nhập khá ổn định, hầu hết đều yên tâm với công việc của mình. Khi diễn viên lồng tiếng xuất hiện ở phim trường Đó là chuyện hi hữu của diễn viên lồng tiếng Thế Phương – người từng giả giọng ông già lúc 20 tuổi và nổi tiếng với việc lồng tiếng cho các nhân vật… cực ác. Anh này thích phiêu lưu, khi thì đóng kịch, khi thì làm diễn viên rồi chuyển sang làm phó đạo diễn. Có thời, khán giả mê Minh Hằng trong loạt phim Mộng phù du, Ngã rẽ cuộc đời… hoặc như Đức Tiến, Như Phúc lần đầu “lơ ngơ” với lời thoại thu tiếng trực tiếp ở phim trường, chính Thế Phương là người đã dùng chất giọng “phù thuỷ” của mình để mồi cho các diễn viên này nhập vai một cách tốt nhất trên phim trường. Theo thegioidienanh
